ATI Radeon HD 2900XT'ye Bakış
Bu kadar genel bilgiden sonra artık ATI Radeon HD 2900XT'yi kutusundan
çıkartalım ve incelemeye başlayalım. Bizim elimizdeki HD 2900XT, ATI'nin kendi
ürettiği referans kartlardan birisi, dolayısıyla herhangi bir markası yok. Öte
yandan, bildiğiniz üzere bu üst düzey kartlar zaten kart üreticilerine hazır kart
olarak veriliyor, bu nedenle de çarşıdan satın alacağınız herhangi bir HD 2900XT
kartıyla bizim inceleyeceğimiz kart arasında bir fark bulmanız zor. Olabilecek en
önemli fark, kartın soğutucu tasarımında olacaktır.
Serinin en üst düzey modeli, HD 2900XT
Kartla karşılaştığınızda ilk farkedeceğiniz şey büyüklüğü
olacak, ama bu noktada bir de hoş sürpriz var. HD 2900XT'nin akıl almaz büyük, kasaya
sığmayacak bir kart olacağı düşünülüyordu, ama sonuçta ortaya çıkan kart,
GeForce 8800GTX'den daha kısa. HD 2900XT'nin baskılı devre kartı 24 cm civarında,
8800GTX ise 26 cm'den biraz daha uzun. Dolayısıyla kartın fiziksel boyutları 8800GTS
ile 8800GTX arasında kalıyor. Sisteminize X1950, X1900 ya da 8800 serisinden büyükçe
bir ekran kartını sığdırabiliyorsanız, HD 2900XT de sorunsuzca sığacaktır.
Alev desenli soğutucu, tüm kartın en belirgin parçası durumunda
Arka yüzde de ısı dağıtıcı bir parça bulunuyor
Kart uzunluk konusunda rekor kırmasa da, ağırlığı açısından hayli
iddialı. Bunun nedenini de kartın soğutucusu oluşturuyor. Soğutucu son yıllarda
alıştığımız, iki slot işgal eden soğutuculardan. İşlemci üzerine denk gelen
bakır ve ağır bir bölüm, iki adet heat-pipe ile daha etkin hale getirilmiş. Bakır
bölüm ayrıca aluminyumdan büyük bir parça ile desteklenmiş. Bu parça hem
soğutucuya bir temel oluşturuyor, hem de belleklere temas ederek belleklerin
soğutulmasını sağlıyor. Kartın arka yüzünde de bellek yongaları yer
aldığından, arkaya da bir metal parçayla soğutma uygulanmış. Bu arkadaki parçanın
üst yüzeydeki parçayla teması yok, dolayısıyla fanın soğutma etkisinden
yararlanmıyor. Ayrıca bu parçayı yerinden söktüğümüzde, bellek yongalarıyla
temasının da pek başarılı olmadığını gördük. Gördüğümüz kadarıyla, bu
metal parça arka yüzdeki bellek yongalarının bazılarına hiç dokunmuyordu.
HD 2900XT, 8800GTX'e göre daha kısa, 8800GTS ile
karşılaştırıldığındaysa az biraz daha uzun
Kartı soğutan soğutucu, 7 cm kadar çapı olan, pervane değil de çark
tasarımında bir fandan güç alıyor. Fan 4 pinli olarak tasarlanmış, demek ki hız
kontrolü için PWM (Pulse-Width Modulation) sistemi kullanılmakta. İlginç bir detay,
kartın üzerinde iki adet fan bağlantısı bulunması. Görünen o ki ATI mühendisleir
tasarımın bir aşamasında çift fanlı bir soğutucuyu düşündüler, ya da ilerisi
için böyle bir plan var.
Soğutucunun gürültüsü konusunda, HD 2900XT'nin rakipleri 8800GTX ve
8800GTS'den daha başarısız olduğunu söyleyebiliriz. Öncelikle fan hızı konusunda
HD 2900XT'nin davranışını anlamak biraz zor. Normal durumda fan düşük devirle
dönüyor ve farkedilir bir gürültü yapmıyor. Yalnız, 3D bir uygulama
çalıştırdığınız anda fan direkt olarak tam hıza yükseliyor ve belirgin bir ses
yapmaya başlıyor. Yani sıcaklığa göre değişen bir hız konusu yok, hız ya
düşük düzeyde, ya da %100. Bu, hızı sıcaklığa göre değişen X1950XTX gibi
kartlara göre garip bir uygulama. ATITool gibi uygulamalar henüz HD 2900XT desteği
sunmadığından, fanın dönüş hızını kontrol edip edemeyeceğimizi şimdilik
bilemiyoruz.
Solda gözüken ikili fan bağlantısı, çift fanlı kartların habercisi
olabilir
Gelelim kartın en çok soru işareti yaratacak kısmına... HD 2900XT
güç tüketimi konusunda tam bir canavar ve güç gereksinimini karşılayabilmek için
üzerinde bir adet 6 pin, bir adet de 8 pin güç girişi taşıyor. Bu 8 pin giriş, yeni
model anakartlara takılan 8 pin giriş ile aynı değil, dolayısıyla o kablo ile
karıştırmayın. Bu özel fiş sadece en son model bazı güç kaynaklarında bulunuyor.
Biz HD 2900XT testi için böyle bir güç fişi barındıran bir güç kaynağı aradık,
ama temin edemedik. Görünüşe göre şu anda ülkemizde sadece Enermax firmasının
çok üst düzey bir kaç modelinde bu fiş bulunuyor.
Peki eğer elimizde 8-pin güç bağlantısı yoksa ne yapacağız?
Piyasada satılacak kartlarla birlikte bu girişe uygun bir adaptör parçası verilmesi
olası, ama bize gelen kartla birlikte hiç bir kablo verilmediği için, biz bu fişe
bildik 6-pin PCI Express güç bağlantılarından birini taktık. Her iki güç girişini
de 6-pin bağlantılarla doldurduktan sonra kart hiç sorunsuz çalıştı. ATI, overclock
yapılmayacağı sürece karta 8-pin bağlantı yapılmasının şart olmadığını
belirtiyor. Kart, yük altında 200 Watt'ın üzerinde güç tüketebiliyor, dolayısıyla
sisteminize buna göre bir güç kaynağı seçmeniz şart.
6-pin ve 8-pin güç girişleri kafa karıştırmaya aday. Kartın
üzerindeki yeni entegreler, güç dağıtımını dijital olarak
gerçekleştirmeyi başarıyor
Kartın güç girişleri gibi, kendi içindeki güç dağıtım sistemi de
yenilenmiş. Kart, daha önceki ekran kartlarından farklı olarak, dijital PWM sistemiyle
güç regülasyonu yapıyor. Anakartlara da yakın zamanda uygulanmaya başlayan bu
sistem, daha az devre elemanı kullanılarak daha dengeli voltaj regülasyonu sağlamakta.
Dijital PWM sisteminin bir etkisi olarak kart üzerindeki bobin ve kondansatör
sayısında ciddi derece düşme var, ayrıca bazı 8800GTX'lerde rastlanan yük altında
ince cızırtılar üretme problemi HD 2900XT'de yok. Aslında kartın ön kısmında çok
sayıda devre elemanının yeri boş duruyor ve bu da bize, dijital PWM'in karta sonradan
eklenmiş olacağını düşündürüyor. Görünen o ki aslında bu baskılı devre
modifiye edilip, iyileştirilebilir.
Hynix üretimi GDDR3 yongalarından 16 tanesi kartta yerini almış
Kartın 512 MB kapasitede GDDR3 bellekle donatılmış olduğunu
söylemiştik. Kullanılan bellekler Hynix üretimi, 1ns hızında yongalar. Aynı
yongalar 8800 serisi ekran kartlarında da sık sık karşımıza çıkmaktalar. ATI,
bellek yongalarını 1650 MHz'de (825 MHz saat hızı) çalıştırmış, dolayısıyla en
azından bellek açısından ufak bir overclock olanağımız var. Kart her iki yüzünde
8 tane olmak üzere toplam 16 bellek yongasına sahip. Çekirdeğinin 45 derece açılı
duruşuyla ilgi çeken R600 grafik işlemcisiyse 742 MHz hızında çalıştırılmış.
Kart 2D modundayken grafik işlemcisi 500, bellekleriyse 1000 MHz civarına düşüyor
gibi gözüküyor ama henüz elimizde bu ölçümü tam yapabilecek yazılımlar yok.
Kartın arka yüzünde iki adet Dual-link DVI çıkışı var, ayrıca S-Video
çıkışı bulunmakta. Kartla birlikte verilen özel HDM dönüştürücüyle bu
çıkışlardan birini HDMI çıkışı haline getirip, kartı LCD ya da Plazma TV'nize
bağlayabiliyorsunuz. Kartın ses çıkışı da ancak bu HDMI bağlantısı üzerinden
kullanılabiliyor.
Bu kadar genel bilgiden sonra artık ATI Radeon HD 2900XT'yi kutusundan
çıkartalım ve incelemeye başlayalım. Bizim elimizdeki HD 2900XT, ATI'nin kendi
ürettiği referans kartlardan birisi, dolayısıyla herhangi bir markası yok. Öte
yandan, bildiğiniz üzere bu üst düzey kartlar zaten kart üreticilerine hazır kart
olarak veriliyor, bu nedenle de çarşıdan satın alacağınız herhangi bir HD 2900XT
kartıyla bizim inceleyeceğimiz kart arasında bir fark bulmanız zor. Olabilecek en
önemli fark, kartın soğutucu tasarımında olacaktır.
Serinin en üst düzey modeli, HD 2900XT
Kartla karşılaştığınızda ilk farkedeceğiniz şey büyüklüğü
olacak, ama bu noktada bir de hoş sürpriz var. HD 2900XT'nin akıl almaz büyük, kasaya
sığmayacak bir kart olacağı düşünülüyordu, ama sonuçta ortaya çıkan kart,
GeForce 8800GTX'den daha kısa. HD 2900XT'nin baskılı devre kartı 24 cm civarında,
8800GTX ise 26 cm'den biraz daha uzun. Dolayısıyla kartın fiziksel boyutları 8800GTS
ile 8800GTX arasında kalıyor. Sisteminize X1950, X1900 ya da 8800 serisinden büyükçe
bir ekran kartını sığdırabiliyorsanız, HD 2900XT de sorunsuzca sığacaktır.
Alev desenli soğutucu, tüm kartın en belirgin parçası durumunda
Arka yüzde de ısı dağıtıcı bir parça bulunuyor
Kart uzunluk konusunda rekor kırmasa da, ağırlığı açısından hayli
iddialı. Bunun nedenini de kartın soğutucusu oluşturuyor. Soğutucu son yıllarda
alıştığımız, iki slot işgal eden soğutuculardan. İşlemci üzerine denk gelen
bakır ve ağır bir bölüm, iki adet heat-pipe ile daha etkin hale getirilmiş. Bakır
bölüm ayrıca aluminyumdan büyük bir parça ile desteklenmiş. Bu parça hem
soğutucuya bir temel oluşturuyor, hem de belleklere temas ederek belleklerin
soğutulmasını sağlıyor. Kartın arka yüzünde de bellek yongaları yer
aldığından, arkaya da bir metal parçayla soğutma uygulanmış. Bu arkadaki parçanın
üst yüzeydeki parçayla teması yok, dolayısıyla fanın soğutma etkisinden
yararlanmıyor. Ayrıca bu parçayı yerinden söktüğümüzde, bellek yongalarıyla
temasının da pek başarılı olmadığını gördük. Gördüğümüz kadarıyla, bu
metal parça arka yüzdeki bellek yongalarının bazılarına hiç dokunmuyordu.
HD 2900XT, 8800GTX'e göre daha kısa, 8800GTS ile
karşılaştırıldığındaysa az biraz daha uzun
Kartı soğutan soğutucu, 7 cm kadar çapı olan, pervane değil de çark
tasarımında bir fandan güç alıyor. Fan 4 pinli olarak tasarlanmış, demek ki hız
kontrolü için PWM (Pulse-Width Modulation) sistemi kullanılmakta. İlginç bir detay,
kartın üzerinde iki adet fan bağlantısı bulunması. Görünen o ki ATI mühendisleir
tasarımın bir aşamasında çift fanlı bir soğutucuyu düşündüler, ya da ilerisi
için böyle bir plan var.
Soğutucunun gürültüsü konusunda, HD 2900XT'nin rakipleri 8800GTX ve
8800GTS'den daha başarısız olduğunu söyleyebiliriz. Öncelikle fan hızı konusunda
HD 2900XT'nin davranışını anlamak biraz zor. Normal durumda fan düşük devirle
dönüyor ve farkedilir bir gürültü yapmıyor. Yalnız, 3D bir uygulama
çalıştırdığınız anda fan direkt olarak tam hıza yükseliyor ve belirgin bir ses
yapmaya başlıyor. Yani sıcaklığa göre değişen bir hız konusu yok, hız ya
düşük düzeyde, ya da %100. Bu, hızı sıcaklığa göre değişen X1950XTX gibi
kartlara göre garip bir uygulama. ATITool gibi uygulamalar henüz HD 2900XT desteği
sunmadığından, fanın dönüş hızını kontrol edip edemeyeceğimizi şimdilik
bilemiyoruz.
Solda gözüken ikili fan bağlantısı, çift fanlı kartların habercisi
olabilir
Gelelim kartın en çok soru işareti yaratacak kısmına... HD 2900XT
güç tüketimi konusunda tam bir canavar ve güç gereksinimini karşılayabilmek için
üzerinde bir adet 6 pin, bir adet de 8 pin güç girişi taşıyor. Bu 8 pin giriş, yeni
model anakartlara takılan 8 pin giriş ile aynı değil, dolayısıyla o kablo ile
karıştırmayın. Bu özel fiş sadece en son model bazı güç kaynaklarında bulunuyor.
Biz HD 2900XT testi için böyle bir güç fişi barındıran bir güç kaynağı aradık,
ama temin edemedik. Görünüşe göre şu anda ülkemizde sadece Enermax firmasının
çok üst düzey bir kaç modelinde bu fiş bulunuyor.
Peki eğer elimizde 8-pin güç bağlantısı yoksa ne yapacağız?
Piyasada satılacak kartlarla birlikte bu girişe uygun bir adaptör parçası verilmesi
olası, ama bize gelen kartla birlikte hiç bir kablo verilmediği için, biz bu fişe
bildik 6-pin PCI Express güç bağlantılarından birini taktık. Her iki güç girişini
de 6-pin bağlantılarla doldurduktan sonra kart hiç sorunsuz çalıştı. ATI, overclock
yapılmayacağı sürece karta 8-pin bağlantı yapılmasının şart olmadığını
belirtiyor. Kart, yük altında 200 Watt'ın üzerinde güç tüketebiliyor, dolayısıyla
sisteminize buna göre bir güç kaynağı seçmeniz şart.
Aslına bakarsanız, NVIDIA'da 8800GTX'de 6+8 yapılandırması için hazırlık yapıp, sonra vazgeçmiş durumda. Eğer bir 8800GTX'e sahipseniz, üzerindeki iki adet 6 pin güç girişini inceleyin. Aslında kartın baskılı devresinin bu girişlerden birisi 8 pin olacakmış gibi hazırlandığını ve 2 pinlik yerin şu anda boş olduğunu göreceksiniz. |
6-pin ve 8-pin güç girişleri kafa karıştırmaya aday. Kartın
üzerindeki yeni entegreler, güç dağıtımını dijital olarak
gerçekleştirmeyi başarıyor
Kartın güç girişleri gibi, kendi içindeki güç dağıtım sistemi de
yenilenmiş. Kart, daha önceki ekran kartlarından farklı olarak, dijital PWM sistemiyle
güç regülasyonu yapıyor. Anakartlara da yakın zamanda uygulanmaya başlayan bu
sistem, daha az devre elemanı kullanılarak daha dengeli voltaj regülasyonu sağlamakta.
Dijital PWM sisteminin bir etkisi olarak kart üzerindeki bobin ve kondansatör
sayısında ciddi derece düşme var, ayrıca bazı 8800GTX'lerde rastlanan yük altında
ince cızırtılar üretme problemi HD 2900XT'de yok. Aslında kartın ön kısmında çok
sayıda devre elemanının yeri boş duruyor ve bu da bize, dijital PWM'in karta sonradan
eklenmiş olacağını düşündürüyor. Görünen o ki aslında bu baskılı devre
modifiye edilip, iyileştirilebilir.
Hynix üretimi GDDR3 yongalarından 16 tanesi kartta yerini almış
Kartın 512 MB kapasitede GDDR3 bellekle donatılmış olduğunu
söylemiştik. Kullanılan bellekler Hynix üretimi, 1ns hızında yongalar. Aynı
yongalar 8800 serisi ekran kartlarında da sık sık karşımıza çıkmaktalar. ATI,
bellek yongalarını 1650 MHz'de (825 MHz saat hızı) çalıştırmış, dolayısıyla en
azından bellek açısından ufak bir overclock olanağımız var. Kart her iki yüzünde
8 tane olmak üzere toplam 16 bellek yongasına sahip. Çekirdeğinin 45 derece açılı
duruşuyla ilgi çeken R600 grafik işlemcisiyse 742 MHz hızında çalıştırılmış.
Kart 2D modundayken grafik işlemcisi 500, bellekleriyse 1000 MHz civarına düşüyor
gibi gözüküyor ama henüz elimizde bu ölçümü tam yapabilecek yazılımlar yok.
Kartın arka yüzünde iki adet Dual-link DVI çıkışı var, ayrıca S-Video
çıkışı bulunmakta. Kartla birlikte verilen özel HDM dönüştürücüyle bu
çıkışlardan birini HDMI çıkışı haline getirip, kartı LCD ya da Plazma TV'nize
bağlayabiliyorsunuz. Kartın ses çıkışı da ancak bu HDMI bağlantısı üzerinden
kullanılabiliyor.